TAFELKLOK Jn.o Brockbank London 483 Ca. 1775

M&R14

TAFELKLOK
Gesigneerd: Jn.o Brockbank London 483
Circa 1775
Engeland

Uurwerk
Messing platine-uurwerk met spillegang en slinger. Het uurwerk van de tafelklok is voorzien van slagwerk dat de hele uren voluit slaat op een bel. Men kan het slagwerk tevens laten repeteren door middel van het koordje dat aan de linkerzijde uit de kast komt. Het gaand- en slagwerk worden ieder door een veer in een veerton met snek aangedreven. De achterplatine is rijkelijk versierd met gegraveerde krulmotieven. Tevens is hier het nummer 483 gegraveerd.

Wijzerplaat
De toogvormige messing wijzerplaat van de tafelklok heeft een verzilverde cijferring met zwart ingelakte cijfers. De uren worden aangeduid met Romeinse cijfers en de vijfminuten met Arabische cijfers. In het gematteerde centrum van de wijzerplaat bevinden zich de ajourgezaagde blauwstalen uur- en minuutwijzers en de twee opwindgaten. Boven de VI is de datumaanduiding aangebracht. Onder de XII is een uitsparing in de wijzerplaat gemaakt waarachter een verzilverd plaatje zichtbaar is met de signatuur Jn.o Brockbank London 483. In de toog is een verzilverde cijferring ‘Strike/Silent’ aangebracht. Deze dient voor het aan- en uitzetten van het slagwerk. De cijferring heeft een gematteerd centrum en een stalen wijzertje. Op de vier hoeken van de wijzerplaat naast de cijferring en naast de cijferring in de toog zijn messing gegoten ornamenten aangebracht.

Kast
De toogvormige kast met geprofileerde ‘bell-top’ is vervaardigd van eikenhout, gefineerd met mahoniehout. De deuren aan de voor- en achterzijde zijn voorzien van een toog¬vormig venster. Het venster van de deur aan de voorzijde is gevat in een messing sponning. De beide zijkanten zijn voorzien van twee ajourgegoten mes-sing klankgaten, die aan de binnenzijde bekleed zijn met stof. Op de hoeken staan gegoten messing kariatiden. De bovenhoeken van het deurtje aan de voorzijde van de kast hebben ajourgezaagde messing klankgaten die in het midden versierd zijn met een hoofdje. De kast wordt bekroond door het messing handvat en vier geprofileerde messing knoppen met aan de bovenzijde een vlam. De bell-top en het geprofileerde basement van de kast zijn versierd met een messing gegoten guirlande. Het geheel staat op vier messing geprofileerde pootjes.

Gangduur 1 week

Hoogte 54 cm.
Breedte 28,5 cm.
Diepte 19 cm.

Literatuur
G.H. Baillie, Watchmakers & clockmakers of the world, blz. 40.

John Brockbank:
John Brockbank werd leerling uurwerkmaker in 1761 en werd lid van de Clockmakers Company in 1769. Hij was gevestigd in Londen. In 1806 werkte hij samen met zijn broer onder de naam ‘Brockbanks’.

Kariatiden/Caryatiden.
Kariatiden zijn figuren die een gebouw met hun hoofd ondersteunen. Ze worden ook wel Atlantes genoemd, naar Atlas die het heelal op zijn rug droeg. De naam ‘Caryatiden’ komt van de stad ‘Caryæ’ in Peloponnesus of van de maagden die dansten op de feesten die ter ere van Diana in Caryæ gehouden werden.
Volgens Vitruvius deden de Caryatiden hun intrede in de architectuur toen de maagden van Caryæ gestraft werden voor hun steun aan de Perzen. Hiervoor werden zij gevangen genomen en als dragers van zware lasten gebruikt.